Het burgerlijk huwelijk; wat betekent dat nou eigenlijk?

Allereerst gefeliciteerd! Je bent vast niet voor niets op deze pagina terecht gekomen dus jij of iemand die je kent stapt waarschijnlijk binnenkort in het huwelijksbootje. Hartstikke leuk!

Of wellicht moet het huwelijksaanzoek nog gebeuren, bekijk dan eens onze tips voor een feilloos huwelijksaanzoek. Nu je zo aan het rondneuzen bent op allerlei trouwpagina's heb je vast wel eens de term "burgerlijk huwelijk" voorbij zien komen. Maar wat betekent dat nou eigenlijk precies?

Een burgerlijk huwelijk is het huwelijk zoals we dat in Nederland kennen. Het is de enige manier waarop je officieel met elkaar in het huwelijk mag treden. Je meldt het huwelijk aan bij de gemeente en een ambtenaar van de burgerlijke stand maakt een huwelijksakte op die jullie tijdens de plechtigheid ondertekenen. Maar met alleen jullie handtekeningen is het huwelijk nog niet officieel, er moet ook getekend worden door jullie getuigen (twee tot vier) en door de trouwambtenaar. Zodra het administratieve gedeelte erop zit krijgen jullie het trouwboekje mee als aandenken.

Het burgerlijk huwelijk is geregeld in Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek. Hierin staat onder andere dat er twee manieren zijn waarop het burgerlijk huwelijk kan worden afgesloten. Je kunt trouwen in gemeenschap van goederen of onder huwelijkse voorwaarden.

Trouwen in gemeenschap van goederen betekent dat beide partijen al hun "goederen" inbrengen in het huwelijk. Dit kunnen positieve geldbedragen zijn maar ook schulden. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen wie wat inbrengt. Mocht het zo zijn, en dat hopen we natuurlijk niet, dat jullie in een later stadium in je leven gaan scheiden dan wordt alles gelijk verdeeld. Daarbij worden ook de schulden en de opgebouwde pensioenen gerekend.

Wil je liever dat jullie goederen apart van elkaar gezien worden? Bijvoorbeeld als de één veel meer verdiend dan de ander, wanneer er sprake is van schulden, wanneer er bedrijven in het spel zijn of als je het gewoon prettig vindt om dat onderscheid te maken, dan kun je in Nederland ook trouwen onder huwelijkse voorwaarden. Er wordt dan in een trouwakte specifiek vastgelegd hoe de goederen verdeeld zijn.

Om een burgerlijk huwelijk te kunnen sluiten moet je aan een aantal (vrij logische) voorwaarden voldoen. We zetten ze even voor je op een rij:

• Jij en degene met wie je gaat trouwen zijn beiden minimaal 18 jaar.
• Jij en je partner mogen niet al met iemand anders getrouwd zijn of met iemand anders een geregistreerd partnerschap hebben.
• Mocht het zo zijn dat je onder curatele staat dan heb je toestemming nodig om te trouwen van de curator of de kantonrechter.
• Ben je op een bepaalde manier familie van elkaar dan is het verboden om te trouwen. Het gaat dan om ouders en kinderen, grootouders en kleinkinderen en broers en zussen.

Verder moet je als je gaat trouwen dit officieel aanvragen bij de gemeente. Doe dit minimaal 2 weken van tevoren. Bij sommige gemeenten kan dit overigens sinds kort ook digitaal. Daarbij moet je getuigen aanwijzen. Beide partners mogen 2 tot 4 getuigen van boven de 18 jaar aanmelden. Zodra je huwelijk aanvraagt worden door de ambtenaar van de burgerlijke stand je persoonsgegevens gecontroleerd in de Basisregistratie Personen (BRP). Deze gegevens komen uit je geboorteakte als je in Nederland geboren bent. Als je niet in Nederland geboren bent kan er van je gevraagd worden je geboorteakte te laten zien. Heb je hier geen mogelijkheid toe dan kun je een beëdigde verklaring afleggen over je geboortegegevens.

Alle regels vind je hier.

Bij een huwelijk komt veel kijken maar het is pas officieel afgesloten als jullie aan alle regels hebben voldaan en verklaren "elkander aan te nemen tot echtgenoten en dat jullie getrouw alle plichten zullen vervullen, die door de wet aan de huwelijkse staat worden verbonden". Als jullie beiden ja hebben gezegd verklaart de ambtenaar van de burgerlijke stand dat jullie door de echt aan elkaar zijn verboden en zijn jullie, na het ondertekenen van de huwelijksakte, écht getrouwd.

Als je gaat scheiden dan word je burgerlijk huwelijk ontbonden. Dit gebeurt nadat dit is uitgesproken door de rechter. Waarschijnlijk wist je dit al. Maar er zijn nog andere redenen waarom een huwelijk kan worden ontbonden.

• Als één van de echtgenoten komt te overlijden
• Als er sprake is van een jarenlange vermissing (en men vermoedt dat de persoon is overleden)
• Door scheiding van tafel en bed (dit is geen officiële scheiding)

Na de scheiding ben je nog niet klaar met de regels, helaas. Je hebt namelijk door te trouwen de plicht om na de echtscheiding in bepaalde gevallen in het levensonderhoud van de ex-partner te blijven voorzien. Alimentatie noemen ze dat. De rechter bepaalt wie wat aan wie moet betalen. Ook als er minderjarige kinderen in het spel zijn kan er sprake zijn van alimentatie als de kinderen bij de ex-partner wonen. Ook hier is het weer de rechter die bepaald wat er betaald moet worden.

Zo. Genoeg negativiteit. Laten we er maar gewoon vanuit gaan dat jullie positief in het huwelijksbootje stappen en nog jaren en jaren gelukkig met elkaar zijn. Om het officieel vast te leggen zul je dus een burgerlijk huwelijk moeten afsluiten. Maar misschien heb je ook wel eens gehoord van een kerkelijk huwelijk. Deze vorm van trouwen komt ook voor in ons land maar is wettelijk gezien niet bindend. Mensen die "voor de kerk" trouwen doen dit vaak vanwege hun geloof of omdat ze het een romantisch idee vinden om in een kerk te trouwen. Omdat het kerkelijk huwelijk dus meer een ceremoniële betekenis heeft dan een wettelijke mag een kerkelijk huwelijk pas afgesloten worden nadat het stel het burgerlijk huwelijk bij de gemeente heeft afgesloten. In het buitenland gelden hiervoor overigens andere regels, daar wordt een kerkelijk huwelijk vaak nog wel ook erkend door de overheid.

Bij een burgerlijk huwelijk trouw je dus voor de wet. Dat betekent dat er bepaalde regels gelden. Van de teksten die worden uitgesproken tot de aanwezigheid van een trouwambtenaar. Als iedereen zich, zonder zich er verder in te verdiepen, aan alle regels houdt dan zou elk huwelijk er hetzelfde uitzien. Een beetje saai, niet? Gelukkig krijg je in Nederland de gelegenheid om je eigen draai te geven aan je trouwerij. Dat kan door een BABS aan te stellen. BABS staat voor Buitengewoon Ambtenaar van de Burgerlijke Stand. De BABS werkt voor de gemeente maar mag alleen maar huwelijken sluiten en heeft geen andere taken bij de gemeente. De BABS is dus gespecialiseerd in het afsluiten van huwelijken voor de burgerlijke stand. Dat zorgt ervoor dat het allemaal lekker vlot verloopt.

Als je het belangrijk vindt dat jullie trouwdag een iets persoonlijker tintje krijgt dan is het aanstellen van een zelfstandig trouwambtenaar misschien een idee. Ook deze ambtenaar is beëdigd tot BABS maar werkt niet voor de gemeente en kan dus zijn of haar eigen draai geven aan de teksten die worden uitgesproken. Je kunt van tevoren een afspraak maken met een zelfstandig trouwambtenaar om te overleggen waar het tijdens de trouwdag over moet gaan. De zelfstandig trouwambtenaar is erin gespecialiseerd om er een mooi verhaal van te maken waardoor jullie een onvergetelijke en persoonlijke huwelijksvoltrekking krijgen.

En hoop mensen vinden het leuk om BABS te zijn, je kunt dus uit heel veel verschillende mensen kiezen. Je kunt zelfs bekende Nederlanders inschakelen om jullie in de echt te verbinden. Wil je het allemaal nóg een tandje persoonlijker maken dan kun je ervoor kiezen om iemand die je dierbaar is te laten beëdigen als BABS voor één dag. Je zus, je beste vriend, je oom.

Veel getrouwde stellen willen vieren met familie en vrienden dat ze met elkaar in het huwelijksbootje zijn gestapt. Dit kun je op verschillende manieren doen. Sommige gemeenten bieden een ruimte aan waar je na de trouwerij met elkaar een glaasje champagne kunt drinken. Niet elke gemeente doet dit, dit kun je dus het beste van tevoren even navragen.

Je kunt er ook voor kiezen gasten uit te nodigen bij jullie thuis voor een hapje en een drankje. Je kunt natuurlijk ook een speciale locatie afhuren om een mooie middagreceptie te houden waar jullie de felicitaties ontvangen. Veel spiksplinternieuwe echtparen kiezen daarnaast ook voor een spetterend avondfeest met muziek, hapjes en drankjes. Hoe jullie het vieren is natuurlijk helemaal aan jezelf, daar zijn geen regels voor. Hoe je jullie huwelijk ook viert, het belangrijkste is dat jullie samen gelukkig getrouwd zijn en blijven.

Andere artikelen die je wellicht interessant vindt:

• Wat kost een bruiloft?
• Een bruiloft plannen: Het grote 10-stappenplan voor een stressloze huwelijksdag